| Shkarko falas PDF-në |
 |
 |
 |
Jean-Pierre Martinez, dramaturgu pa kufij
Një rrugëtim atipik Me origjinë franceze dhe spanjolle, Jean-Pierre Martinez është një dramaturg me një rrugëtim të veçantë. Pas fillimeve të tij në skenë si baterist në grupe rock-u kur ishte vetëm 20 vjeç, ai u drejtua nga semiologjia reklamuese, përpara se të bëhej skenarist për televizion. Përfundimisht, u kthye në skenë si autor teatror, duke shpallur një liri totale ndaj institucioneve kulturore dhe botës së botimeve tradicionale. Me vendosjen e të gjitha teksteve të tij në dispozicion të kompanive të teatrit në faqen e tij të internetit, dhe në mbi 20 gjuhë, ai fitoi shpejt njohje në mbarë botën. Krenaria e tij më e madhe: të shohë veprat e tij të interpretuara në afro 100 kombe, përfshirë nga kompani të reja dhe në vende ku teatri është një mjet emancipimi (si në Iran) ose një akt rezistence (si në Dnipro të Ukrainës). Veprat e tij gjithashtu studiohen dhe interpretohen në shkolla, gjimnaze dhe universitete anembanë botës.
Një formim eklektik Jean-Pierre Martinez ka një formim të fortë universitar, duke përshirë ekonominë dhe marketingun (Instituti i Studimeve Politike të Parisit), letërsinë spanjolle dhe angleze (Universiteti i Sorbonës), si dhe gjuhësinë dhe semiotikën (Shkolla e Lartë e Studimeve në Shkenca Sociale). Në vitet ’80, ai mori pjesë në punimet e Shkollës së Parisit, në drejtimin e Algirdas Julien Greimas, si drejtues i Punëtorisë së Semiologjisë Reklamuese të CNRS dhe ka botuar disa artikuj shkencorë mbi këtë temë. Paralele me këtë, ai ka punuar për më shumë se 20 vite si konsulent semiologjik për institute të mëdha këshilluese, duke përshirë Ipsos-in. Ai gjithashtu ka marrë diplomë në Konservatorin Evropian të Shkrimit Audiovizual, ku më vonë ka dhënë mësim për disa vite. Jean-Pierre Martinez është autor i mbi 100 episodeve të serialeve televizive (si “Avocats & Associés”) dhe po aq për drama teatrale. Ai gjithashtu ka dhënë mësim frëngjisht në Universitetin e Austin-it, Teksas, për dy vite.
Një autor i frytshëm dhe një vepër universale Me 114 vepra teatrale të shkruara deri më sot, Jean-Pierre Martinez krijon një univers unik. Ai përdor me mjeshtër të gjitha elementet e komedisë, duke eksploruar gjithashtu zhanre të ndryshme pa përçmuar asnjë prej tyre. Stili i tij, krahasuar me autorët e mëdhenj francezë të komedisë si Feydeau ose Courteline, dallon për shkak të përmbajtjes së saj bashkëkohore dhe një prekjeje absurdi që shpesh evokon universin e Ionesco-s. Situatat që ai paraqet, edhe pse të rrënjësuara thellë në jetën e përditshme, shpesh kalojnë në ireale ose surrealizëm, të shoqëruara nga dialogje natyrale dhe goditëse.
Me një zotërim të shkëlqyer të shkrimit skenaristik dhe mjeteve të narratologjisë, Jean-Pierre Martinez zhvillon intriga të forta me kthesa të papritura. Ai shkëlqen në kritikën sociale, duke përdorur karikaturën dhe parodinë për të përshkruar personazhe që janë viktima të një shoqërë tiranike, dhe në të njëjtën kohë tiranë në sferën e tyre personale. Një vështrim mbi shoqërën që përkujton atë të Molière-it, i cili dinte të kombinonte satirën therëse dhe humanizmin për të trajtuar veset e kohës së tij.
Jean-Pierre Martinez mbërthen gjithashtu një angazhim qytetar në veprat e tij. Për të, teatri nuk mund të reduktohet në një argëtim të thjeshtë. Komedia është një armë për të mbrojtur vlerat universale dhe humaniste si liria, barazia dhe drejtësia. Nën mbulesën e humorit, veprat e tij denoncojnë abuzimet e shoqërës bashkëkohore dhe sfidojnë spektatorin të reflektojë mbi përgjegjësitë e veta. Në veprat e tij, ai trajton çështje të rëndësishme si mbrojtja e laicitetit, rënia e demokracive, rritja e populizmit, rikthimi i ideologjive fashiste, dhe sfidat ekologjike për mbijetesën e vetë njërzimit.
Ai gjithashtu shijon të luajë me meta-teatralitetin. Shumë nga veprat e tij trajtojnë me humor pozicionin e aktorit, spektatorit dhe vetë teatrit si art. Ky reflektim origjinal i shton një thellësi të mëtejshme krijimtarisë së tij.
Jean-Pierre Martinez mbron një teatër popullor në kuptimin më fisnik të fjalës: argëtues pa rënë në lehtësi, i guximshëm pa u bërë vulgar dhe i angazhuar pa qenë moralizues. Më shumë se 100 vepra të tij janë interpretuar në mbi 100 vende në botë, në teatro me 1,000 vende apo 50, si dhe në ambiente të hapura ose vende që nuk janë tradicionalisht teatro, si kafene, spitale, azile ose burgje. Ndër sukseset e tij më të mëdha, përfshihen “Vendredi 13”, “Strip Poker”, “Un petit meurtre sans conséquence”, si dhe në një regjistër më politik, “Piège à cons”, “Crise et Châtiment”, “Dessous de table”.
Teknologjia në shërbim të teatrit Vizionar, Jean-Pierre Martinez ka ditur gjithmonë të shfrytëzojë teknologjitë e reja për të promovuar repertorin e tij. Në vitin 1988, pas dy viteve në Universitetin e Austin-it në SHBA, ai u kthye në Paris me një Macintosh 512K, një nga kompjuterët e parë personalë që ishin ende të rrallë në Francë, me të cilin shkroi veprat e tij të para.
Pak vite më vonë, ndërsa interneti filloi të zhvillohej, Jean-Pierre Martinez krijoi faqen “La Comédiathèque” për të vendosur tekstet e tij në dispozicion të publikut të gjerë, duke anashkaluar botimet tradicionale. Duke ofruar repertorin e tij për shkarkim falas, kjo faqe adoptonte një model novator, që i mundësonte kompanive teatrale nga e gjithë bota të kishin akses të lehtë në veprat e tij. Në vitin 2023, ai filloi të përdorë Inteligjencën Artificiale si një mjet të çmuar për të përkthyer vetë tekstet e tij në gjuhët që zotëron, si anglisht, spanjisht dhe portugalisht.
Një sukses planetar Suksesi ndërkombëtar i Jean-Pierre Martinez-ilustron përhapjen universale të veprës së tij. Të përkthyera në shumë gjuhë, veprat e tij prekin audienca të ndryshme në mbarë botën. Duke favorizuar një shpërndarje pa kufij, ai ka zgjedhur të ofrojë tekstet e tij falas për shkarkim të lirë.